Światła w aucie – rodzaje i przeznaczenie świateł w samochodzie

Światła w aucie to fundamentalny element bezpieczeństwa każdego pojazdu. Odpowiadają nie tylko za oświetlenie drogi przed kierowcą, ale także sprawiają, że samochód jest widoczny dla innych uczestników ruchu drogowego.

Świadome używanie świateł zmniejsza ryzyko wypadków i poprawia bezpieczeństwo na drogach. Znajomość ich rodzajów, funkcji i zasad to nie tylko obowiązek, ale dowód odpowiedzialności kierowcy.

Światła w samochodzie można zasadniczo podzielić na dwie główne kategorie: zewnętrzne i wewnętrzne.

Światła zewnętrzne to wszystkie te lampy, które emitują światło na zewnątrz pojazdu. Ich zadaniem jest zapewnienie widoczności samochodu dla innych oraz oświetlenie otoczenia. Należą do niej m.in. światła mijania, drogowe, kierunkowskazy, światła hamowania i inne, które omówimy w dalszej części artykułu.

Z kolei światła wewnętrzne to oświetlenie umieszczone wewnątrz kabiny pojazdu. Ich głównym celem jest zapewnienie komfortu i funkcjonalności dla kierowcy oraz pasażerów, ułatwiając orientację i wykonywanie różnych czynności wewnątrz samochodu, zwłaszcza po zmroku.

Światła zewnętrzne w aucie

Światła zewnętrzne w samochodzie pełnią różne funkcje, zwiększając bezpieczeństwo i komfort jazdy w różnych warunkach.

Światła Mijania (Krótkie)

Światła mijania, potocznie zwane krótkimi, to podstawowy rodzaj oświetlenia używany podczas jazdy. Ich głównym zadaniem jest oświetlenie drogi przed pojazdem. Można ich używać w ciągu dnia (gdy brak świateł dziennych), po zmroku oraz przy opadach i innych zjawiskach zmniejszających widoczność.

Kontrolka świateł mijania na desce rozdzielczej ma postać zielonej ikony reflektora z pochylonymi kreskami symbolizującymi snop światła. Warto pamiętać, że w wielu samochodach istnieje możliwość regulacji wysokości świateł mijania za pomocą pokrętła znajdującego się zazwyczaj w dolnej części deski rozdzielczej.

Funkcja regulacji wysokości jest szczególnie przydatna w przypadku obciążenia pojazdu pasażerami i bagażem, aby zapobiec oślepianiu innych kierowców. Światła mijania oświetlają prawą stronę drogi lepiej, aby zapobiegać oślepianiu kierowców z naprzeciwka i poprawić widoczność pobocza.

W Polsce, od 2007 roku, istnieje obowiązek używania świateł mijania przez całą dobę, niezależnie od pory roku. Powinny one oświetlać drogę na odległość co najmniej 40 metrów przed pojazdem. Ich oznaczeniem może być także litera „D”, pochodząca od angielskiej nazwy dipped beam.

Światła do Jazdy Dziennej

Światła do jazdy dziennej mają za zadanie zastępować światła mijania podczas jazdy w ciągu dnia, w dobrych warunkach pogodowych i przy dobrej widoczności.

W nowoczesnych pojazdach czujniki automatycznie przełączają światła dzienne na mijania po zapadnięciu zmroku lub wjeździe do tunelu.

Kontrolka świateł do jazdy dziennej może mieć postać zielonego reflektora z kropkami lub rozproszonymi promieniami. Barwa tych świateł jest biała.

Światła do jazdy dziennej nie oświetlają drogi jak światła mijania, a ich celem jest zwiększenie widoczności pojazdu w ciągu dnia.

Od 7 lutego 2011 roku, zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej, wszystkie nowo produkowane samochody są obowiązkowo wyposażane w światła do jazdy dziennej.

Można ich używać od świtu do zmierzchu, gdy przejrzystość powietrza jest normalna. Należy pamiętać, że światła do jazdy dziennej świecą jedynie z przodu pojazdu.

Światła Drogowe (Długie)

Światła drogowe, popularnie zwane długimi, służą do oświetlania drogi na znaczną odległość, szczególnie na nieoświetlonych odcinkach dróg poza terenem zabudowanym.

Ich włączenie sygnalizuje niebieska lub granatowa ikona reflektora z prostymi kreskami na desce rozdzielczej. W przeciwieństwie do świateł mijania, światła drogowe oświetlają symetrycznie prawą i lewą stronę drogi.

Można z nich korzystać od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach, pod warunkiem że nie oślepią innych kierujących pojazdami lub pieszych.

Nie należy ich używać w obszarze zabudowanym, w ciągu dnia, za innym pojazdem, gdy nadjeżdża pojazd z naprzeciwka lub w pobliżu pojazdu szynowego czy jednostki pływającej, jeśli może to oślepić.

Światła drogowe mają znacznie większą moc niż światła mijania. Ich oznaczeniem może być również litera „H”.

Kierunkowskazy

Kierunkowskazy służą do sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu. Zgodnie z europejskimi standardami, powinny mieć barwę pomarańczową, określaną także jako żółta samochodowa.

Na desce rozdzielczej włączenie kierunkowskazu sygnalizowane jest migającą zieloną strzałką po lewej lub prawej stronie, w zależności od kierunku.

Kierowca jest zobowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar wykonania manewru oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po jego zakończeniu. Sygnał świetlny kierunkowskazu jest przerywany.

Istnieją niepisane zasady używania kierunkowskazów, np. „mruganie” prawym, by pomóc w wyprzedzaniu, lub lewym, gdy wyprzedzanie jest niemożliwe.

Na rondzie zazwyczaj sygnalizuje się zamiar zjazdu, a nie wjazd, choć w tej kwestii panują różne praktyki i interpretacje.

Światła Awaryjne

Światła awaryjne stanowią obowiązkowe wyposażenie każdego samochodu osobowego. Można je włączyć za pomocą oddzielnego przycisku, najczęściej w kolorze czerwonym z symbolem trójkąta.

Oznaczają postój awaryjny lub niebezpieczną sytuację na drodze. Działają nawet przy wyłączonym silniku.

Używa się ich przy awarii, wypadku, nagłym hamowaniu (choć to nie obowiązek) oraz w celu ostrzeżenia innych o zagrożeniu.

Kierowca autobusu ma obowiązek włączenia świateł awaryjnych podczas wsiadania i wysiadania pasażerów.

Nie należy używać świateł awaryjnych podczas holowania pojazdu – w takiej sytuacji należy włączyć światła pozycyjne lub postojowe – ani podczas parkowania w miejscu, w którym jest to zabronione.

Symbol świateł awaryjnych to podwójny czerwony trójkąt.

Często kierowcy używają świateł awaryjnych jako formy podziękowania lub przeprosin, choć formalnie nie jest to zgodne z przepisami.

Światła Pozycyjne (Postojowe)

Światła pozycyjne, zwane także postojowymi, informują innych uczestników ruchu o obecności i pozycji unieruchomionego pojazdu, zwłaszcza w warunkach niedostatecznej widoczności.

Składają się z dwóch białych lamp z przodu i dwóch czerwonych z tyłu pojazdu. Kontrolka świateł pozycyjnych na desce rozdzielczej przedstawia dwa zielone reflektory zwrócone tyłem do siebie, z promieniami rozchodzącymi się na boki.

Używa się ich podczas postoju na nieoświetlonej drodze, parkowania we mgle, awaryjnego zatrzymania, a także w holowanym pojeździe zamiast świateł awaryjnych. Nie zastępują świateł mijania podczas jazdy.

Światła postojowe, które są nieobowiązkowe, mogą być włączane przy wyłączonym silniku, często tylko po jednej stronie pojazdu (od strony jezdni) w samochodach o długości do 6 m i szerokości do 2 m.

Światła pozycyjne powinny być widoczne w nocy z odległości co najmniej 300 metrów.

Światła Przeciwmgielne (Przednie i Tylne)

Światła przeciwmgielne mają za zadanie poprawić widoczność w warunkach ograniczonej przejrzystości powietrza, takich jak mgła, intensywne opady deszczu lub śniegu.

Przednie światła przeciwmgielne mogą mieć barwę białą lub żółtą selektywną, umieszczone są nisko i stanowią opcjonalne wyposażenie pojazdu. Ich kontrolka to zielony reflektor z przekreślonymi promieniami skierowanymi ukośnie w dół.

Można ich używać przy niedostatecznej widoczności spowodowanej mgłą lub opadami, a także od zmierzchu do świtu na krętej drodze oznaczonej odpowiednimi znakami drogowymi, nawet gdy widoczność jest dobra.

W warunkach ograniczonej widoczności kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany włączyć światła mijania lub przeciwmgielne przednie albo oba te światła jednocześnie.

Tylne światła przeciwmgielne mają barwę czerwoną, są obowiązkowym wyposażeniem. Ich kontrolka to pomarańczowy reflektor z przekreślonymi promieniami skierowanymi prosto.

Można ich używać wyłącznie wtedy, gdy zmniejszona przejrzystość powietrza ogranicza widoczność na odległość mniejszą niż 50 metrów. W razie poprawy widoczności kierowca jest zobowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła.

Światła Hamowania (Stop)

Światła hamowania, zwane również światłami stopu, sygnalizują zamiar zmniejszenia prędkości lub zatrzymania pojazdu. Zapalają się automatycznie po naciśnięciu pedału hamulca. Mają barwę czerwoną i umieszczone są z tyłu pojazdu, zazwyczaj w liczbie dwóch lub trzech.

Światła Cofania

Światła cofania włączają się automatycznie w momencie wrzucenia biegu wstecznego. Emitują białe światło i mają na celu oświetlenie drogi za pojazdem podczas cofania oraz poinformowanie innych uczestników ruchu o wykonywanym manewrze. Zazwyczaj w samochodach osobowych znajduje się jedno światło cofania umieszczone z tyłu pojazdu.

Światła Odblaskowe

Światła odblaskowe nie emitują własnego światła, lecz odbijają światło pochodzące z innych źródeł, na przykład z reflektorów innych pojazdów. Dzięki temu zwiększają widoczność zaparkowanego lub unieruchomionego samochodu, zwłaszcza w nocy. Z przodu pojazdu montowane są odblaski barwy białej, z tyłu czerwonej, a czasami także z boku w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Są one obowiązkowym wyposażeniem każdego samochodu i powinny być widoczne z odległości co najmniej 150 metrów.

Światła Obrysowe

Światła obrysowe służą do oznaczania zewnętrznego obrysu pojazdów o szerokości przekraczającej 2,1 metra i są dla nich obowiązkowe. Przednie światła obrysowe są białe, tylne czerwone, a boczne (w pojazdach powyżej 6 m) żółte lub pomarańczowe. Montaż świateł obrysowych jest dozwolony w pojazdach o szerokości 1,8–2,1 m, ale nieobowiązkowy. Powinny być one widoczne w nocy z odległości co najmniej 300 metrów.

Światła Narożne

Światła narożne to dodatkowy rodzaj oświetlenia, który może być montowany w niektórych samochodach osobowych. Prawdopodobnie włączają się automatycznie przy niskich prędkościach i podczas skręcania, aby dodatkowo oświetlić obszar po bokach pojazdu. Szczegółowe przepisy dotyczące ich używania i homologacji mogą być specyficzne i warto sprawdzić je w instrukcji obsługi pojazdu.

Oświetlenie Tablicy Rejestracyjnej

Oświetlenie tablicy rejestracyjnej jest obowiązkowe z tyłu każdego pojazdu. Powinno emitować białe światło , które umożliwia łatwy odczyt znaków znajdujących się na tablicy rejestracyjnej, nawet w nocy.

Światła wewnętrzne w aucie

Światła wewnętrzne w samochodzie mają na celu zapewnienie komfortu i ułatwienie korzystania z pojazdu w warunkach ograniczonej widoczności. Do najczęściej spotykanych należą:

• Oświetlenie kabiny: Umożliwia orientację wewnątrz pojazdu, ułatwia czytanie map i inne czynności.
• Oświetlenie bagażnika: Ułatwia załadunek i rozładunek przedmiotów po zmroku.
• Podświetlenie deski rozdzielczej i konsoli środkowej: Zapewnia widoczność wskaźników i przycisków, umożliwiając bezpieczną obsługę pojazdu w nocy.
• Oświetlenie schowków: Ułatwia znalezienie potrzebnych przedmiotów umieszczonych w schowkach.
• Podświetlenie przycisków, przełączników oraz pokręteł do regulacji: Umożliwia intuicyjną obsługę różnych funkcji pojazdu, nawet w ciemności.

Symbole Kontrolek Świateł na Desce Rozdzielczej

Znajomość symboli kontrolek świateł na desce rozdzielczej jest kluczowa dla każdego kierowcy. Pozwala na szybkie zidentyfikowanie, które światła są aktualnie włączone oraz na rozpoznanie ewentualnych problemów z oświetleniem.

Przepisy Dotyczące Używania Świateł w Polsce

W Polsce obowiązują szczegółowe przepisy dotyczące używania świateł samochodowych, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach. Zgodnie z prawem, kierowcy są zobowiązani do jazdy z włączonymi światłami mijania przez całą dobę. Istnieje jednak wyjątek – w warunkach normalnej przejrzystości powietrza, od świtu do zmierzchu, zamiast świateł mijania można używać świateł do jazdy dziennej.

Świateł drogowych wolno używać od zmierzchu do świtu na nieoświetlonych drogach, pod warunkiem, że nie oślepią innych kierujących ani pieszych. Z kolei światła do jazdy dziennej są dozwolone jedynie w dzień, przy dobrej widoczności, nie w tunelu ani podczas opadów atmosferycznych. Świateł przeciwmgielnych przednich można używać przy ograniczonej widoczności od zmierzchu do świtu, natomiast tylnych – tylko gdy widoczność spada poniżej 50 metrów. Podczas postoju w warunkach niedostatecznej widoczności oraz podczas holowania należy używać świateł pozycyjnych. Świateł awaryjnych używa się wyłącznie w sytuacjach awaryjnych, a nie podczas holowania. Za nieprawidłowe używanie świateł grożą mandaty.

Najczęściej Popełniane Błędy w Używaniu Świateł Samochodowych

Niestety, wielu kierowców popełnia błędy podczas korzystania z oświetlenia samochodowego. Jednym z najczęstszych jest jazda bez włączonych świateł mijania w ciągu dnia lub w nocy. Innym błędem jest używanie świateł drogowych w terenie zabudowanym lub w sytuacjach, gdy mogą oślepiać innych uczestników ruchu.

Często nadużywa się świateł dziennych przy ograniczonej widoczności lub po zmroku oraz nieprawidłowo używa się świateł przeciwmgielnych, np. przy dobrej widoczności lub nie wyłączając ich po poprawie warunków.

Kierowcy często zapominają o włączeniu świateł pozycyjnych podczas postoju w warunkach złej widoczności lub używają świateł awaryjnych w niewłaściwych sytuacjach, takich jak holowanie czy parkowanie w niedozwolonym miejscu. Zaniedbywanie regulacji ustawienia reflektorów oraz ignorowanie przepalonych żarówek również należą do częstych błędów.

Nieprawidłowe korzystanie z kierunkowskazów, takie jak zbyt późne włączanie lub wyłączanie, czy brak sygnalizacji w ogóle, także stwarza niebezpieczeństwo na drodze.

Technologie Oświetlenia Samochodowego

Współczesne samochody wykorzystują różne technologie oświetlenia. Najstarszą z nich są światła halogenowe, charakteryzujące się żywotnością około 1000 godzin. Mogą być stosowane jako światła mijania, drogowe oraz przeciwmgielne.

Kolejną popularną technologią są światła ksenonowe (HID), które wykorzystują bańkę wypełnioną ksenonem i łuk elektryczny. Ich żywotność sięga około 3000 godzin i najczęściej stosowane są w światłach mijania. Przy wyższej jasności wymagają układów poziomowania i oczyszczania.

Najnowocześniejszą i coraz popularniejszą technologią są światła LED. Charakteryzują się długą żywotnością (do 50 000 godzin), są energooszczędne i mogą być używane zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz pojazdu. Oferują szybką reakcję i możliwość precyzyjnego sterowania, co wykorzystywane jest w zaawansowanych systemach, takich jak światła matrycowe LED.

Te systemy automatycznie dostosowują wiązkę światła, wyłączają segmenty, doświetlają zakręty i wykorzystują dane z nawigacji.

Podsumowanie

Światła w samochodzie pełnią kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drodze. Znajomość rodzajów świateł, ich funkcji oraz obowiązujących przepisów jest niezbędna dla każdego kierowcy. Prawidłowe i świadome korzystanie z oświetlenia, dostosowane do warunków panujących na drodze, znacząco wpływa na zmniejszenie ryzyka wypadków. Pamiętajmy o regularnym sprawdzaniu oświetlenia i jego prawidłowym użytkowaniu, aby podróż była bezpieczna.